Ιστορία της Eκπαίδευσης
Ο Περικλής Μιχαηλίδης στο βιβλίο του «Στοιχειώδης τοπογραφία της νήσου Κύπρου» στις αρχές του 20ου αιώνα, αναφέρει πως το χωριό διέθετε σχολείο το 1887 χωρίς καμιά άλλη πληροφορία. Είναι όμως βέβαιο πως λειτουργούσε σχολείο πολύ πριν από αυτή τη χρονολογία και με βάση τον κατάλογο των διδασκάλων που δίδαξαν τότε από το 1840.
Μέχρι το 1876 λειτουργούσε σχολείο στην κάτω γειτονιά, σε κτήριο που ανήκε στην εκκλησία. Το 1876 μαζί με την εκκλησία κτίστηκε και σχολική αίθουσα που βρισκόταν στην βορειοδυτική πλευρά της αυλής της εκκλησίας. Το κτήριο αυτό από το 1890 μετατράπηκε σε ελιόμυλο, κατόπι το 1954 σε αίθουσα κατηχητικού, με έξοδα των αδελφών Κώστα και Παύλου Πύρρου και τελικά κατεδαφίστηκε το 1980. Σήμερα στο σημείο εκείνο βρίσκεται το μνημείο του ήρωα της κοινότητας Γεωργίου Κατσαρή.
Το 1890 το σχολείο στεγάστηκε σε νέο μεγαλύτερο κτήριο, πάλι ιδιοκτησία της εκκλησίας, στον κεντρικό δρόμο, ακριβώς απέναντι από την εκκλησία. Το κτήριο αυτό μετά το 1930 λειτούργησε ως λέσχη-αναγνωστήριο για αρκετά χρόνια και μετά στέγασε την αγροτική τοπική ένωση ΠΕΚ και για πολλά χρόνια, ήταν το κέντρο της πολιτιστικής δραστηριότητας του χωριού. Το 1956 ο Κώστας Πύρρος δημιούργησε το πρώτο μέρος του παιδικού κήπου και το 1958 αγόρασε το κτήριο αυτό μαζί με άλλα τα οποία κατεδαφίστηκαν για να επεκταθεί ο παιδικός κήπος και να δημιουργηθεί η πλατεία και η κοινοτική βιβλιοθήκη.
Το 1922 λειτούργησε το σχολείο που βρίσκεται πάνω στον λόφο «Παμπούλιν της Δέησης». ΄Ηταν το πρώτο κοινοτικό σχολικό κτήριο και κτίστηκε πάνω σε γη που δώρισε ο τότε κοινοτάρχης Δημοσθένης Φιλής. Το κτήριο αυτό, που έμεινε γνωστό σαν «πάνω σχολείο», λειτούργησε ως αρρεναγωγείο και το παλιό κτήριο, απέναντι από την εκκλησία λειτουργούσε πλέον ως παρθεναγωγείο.
Το 1930 κτίστηκε και άλλο σχολικό κτήριο στην τοποθεσία «κάμπιες» νότια του χωριού, στο οποίο μεταφέρθηκε το παρθεναγωγείο και ήταν γνωστό σαν το «κάτω σχολείο». Ο διαχωρισμός των σχολείων σε αρρεναγωγείο και παρθεναγωγείο, διατηρήθηκε μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του τριάντα και στη συνέχεια, στο μεν «πάνω σχολείο» φοιτούσαν τα παιδιά των Α,Ε και ΣΤ’ τάξεων, στο δε «κάτω σχολείο» τα παιδιά των Β,Γ και Δ τάξεων.
Το 1961 κατεδαφίστηκε το «κάτω σχολείο» και στη θέση του κτίστηκε το νέο σχολικό κτήριο με αρκετές ανέσεις. Το κτήριο διέθετε δύο αίθουσες διδασκαλίας, γραφείο διευθυντή, μαγειρείο, αποθήκη και τουαλέτες. Το 1967 προστέθηκε και Τρίτη αίθουσα διδασκαλίας.
Το 2014 τέλειωσε η ανέγερση του νηπιαγωγείου, δίπλα από τα κτήρια του δημοτικού σχολείου.
Από τις αρχές του 2000 το σχολείο λειτουργεί ως περιφερειακό σχολείο Ασγάτας, Βάσας και Σανίδας.
Πηγή: Αντώνη Καβάζη «Ασγάτα-Ιστορία και Μνήμες»
Δημοτικό Σχολείο
Το 1961 κτίστηκαν τα νέα σχολικά κτήρια με αρκετές ανέσεις. Ως σχολική αίθουσα χρησιμοποιήθηκε προσωρινά η αίθουσα του κατηχητικού, μέσα στον περίβολο της εκκλησίας μέχρι την αποπεράτωση των νέων κτηρίων. Το νέο σχολείο διέθετε δυο αίθουσες διδασκαλίας, γραφείο διευθυντή, μαγειρείο με αποθήκη, αποχωρητήρια, μεγάλη αυλή και κήπο. Το 1967 έχει προστεθεί και τρίτη αίθουσα διδασκαλίας. Την δεκαετία του 1990 οι μαθητές άρχισαν πάλι να αυξάνονται και το σχολείο μεγάλωσε και επεκτάθηκε. Τα τελευταία χρόνια λειτουργεί ως περιφερειακό σχολείο Ασγάτας, Βάσας και Σανίδας, με τέσσερις δασκάλους και μια νηπιαγωγό, με προοπτικές να μεγαλώσει τα επόμενα χρόνια.
Για περισσότερες πληροφορίες, παρακαλώ πατήστε εδώ.
Νηπιαγωγείο
Τον Ιανουάριο το 2014 τέλειωσε η ανέγερση του νηπιαγωγείου δίπλα από τα κτήρια του δημοτικού σχολείου. Το νηπιαγωγείο λειτούργησε προσωρινά τα τελευταία χρόνια στο κτήριο του ιατρικού σταθμού που κτίστηκε το 1994 στο χώρο που ήταν εγκαταλειμμένη κατοικία των δασκάλων.
Παλιό Δημοτικό Σχολείο
Ο Περικλής Μιχαηλίδης, αναφέρει πως το χωριό διέθετε σχολείο το 1887 χωρίς καμμιάν άλλην πληροφορία. Οπωσδήποτε θα υπήρχε σχολείο στο χωριό πολύ πριν απ’ αυτή τη χρονολογία. Είναι βέβαιο πως μέχρι το 1876 λειτουργούσε σχολείο στην Κάτω Γειτονιά σε ένα κτίριο της εκκλησίας, που αργότερα χρησιμοποιήθηκε σαν αποθήκη χαρουπιών. Το 1876 μαζί με τη μεγάλη εκκλησία κτίστηκε και σχολείο στη βορειοδυτική γωνιά της αυλής της εκκλησίας. (το κτίριο αυτό στη συνέχεια μετατράπηκε σε ελιόμυλο από την εκκλησία και λειτούργησε σαν ελιόμυλος μέχρι το 1953. Το 1954-55 το κτίριο ανακαινίστηκε με έξοδα των αδελφών Κώστα και Παύλου Πύρρου και λειτούργησε σαν Κατηχητικό σχολείο μέχρι που κατεδαφίστηκε το 1980).
Αργότερα γύρω στο 1930 κτίστηκε και άλλο κτίριο στα νότια του χωριού, εκεί που βρίσκονται σήμερα τα σχολεία και στεγάστηκαν εκεί η Δευτέρα, Τρίτη και Τετάρτη τάξη, το κτίριο αυτό έμεινε γνωστό σαν το “Κάτω Σχολείο”.
Το σχολείο σήμερα διαθέτει τρεις αίθουσες διδασκαλίας, γραφείο διευθυντή, μαγειρεία με αποθήκη, αποχωρητήρια, μεγάλη αυλή και κήπο. Τη δεκαετία του 1960-70 το σχολείο λειτούργησε σαν τριδιδάσκαλο, στη συνέχεια λειτούργησε με δύο δασκάλους και για κάποιο διάστημα μόνο με ένα δάσκαλο.
